Bronnen

Periode

14e tot 18e eeuw.

Bewaarplaats

Algemeen Rijksarchief.

Hoe te raadplegen?

Veel baljuwsrekeningen zijn gedigitaliseerd en online beschikbaar via de website van het Rijksarchief. De beelden zijn online te bekijken met een login en paswoord (gratis aan te maken).

Gegevens

Baljuwsrekeningen werden opgesteld om verantwoording af te leggen aan de vorst. Ze werden door de baljuws als “agenten” van het centraal gezag per stad ingediend bij de centrale Rekenkamer en geven een overzicht van de kosten en uitgaven binnen de juridische praktijk.

Zo vind je er bijvoorbeeld uitgaven terug voor misdrijven: de betaling van een beul, de aanschaf van touw of ander gereedschap voor de uitvoering van een straf.

Maar ook uitgaven voor openbare werken, belastingen, militaire kosten en gezondheidszorg. En zelfs voor festiviteiten en evenementen.

Waarom is dat nu belangrijk voor jou?

• Namen en personen: ze vermelden vaak betalingen aan lokale ambachtslieden, beulen, herbergiers of andere personen, wat genealogische sporen kan opleveren.
• Beroepen en sociale status: ze geven inzicht in het beroep en de economische status van een voorouder, bijvoorbeeld als hij werkte als gerechtsdienaar, metselaar of leverancier.
• Criminele en juridische dossiers: als een voorouder in aanraking kwam met justitie, kan zijn naam opduiken in verband met boetes, straffen of rechtszaken.
• Levensomstandigheden: uitgaven voor openbare werken, belastingen en uitzonderlijke kosten (bijvoorbeeld bij rampen of epidemieën) geven context over het leven van een voorouder.

Let op

• Het schrift kan voor een minder geoefende onderzoeker een uitdaging zijn. Baljuwsrekeningen kunnen in het Latijn, het Middelfrans of het Middelnederlands zijn opgesteld.
• De inventaris op de baljuwsrekeningen is momenteel enkel beschikbaar in het Frans.

Tips

• De rekeningen beslaan een lange periode zonder grote hiaten, maar de informatie blijft beperkt tot beknopte opsommingen. De structuur en opmaak van de informatie is vrij uniform over de verschillende steden heen.
• Wil je het volledige verhaal achter de uitgaven in deze rekeningen ontdekken? Dan moet je je verdiepen in lokale juridische bronnen, waar meer details te vinden zijn over de rechtszaken zelf.