Illustratie van een brein, symbool voor geheugen en het belang ervan in familiegeschiedenis.

Stap 1: Het geheugen

Begin je met je familiegeschiedenis? Start dan bij jezelf en je familie. Jullie weten vast meer dan jullie denken! Ook in het familiearchief vind je waardevolle informatie voor je stamboomonderzoek en familieverhalen.

Annabelle Van Nieuwenhuyse voelt het geheugen aan de tand door samen met haar grootmoeder in het familiearchief te snuisteren.

1. Start je familiegeschiedenis bij jezelf

Noteer alles wat je weet over je levende en gestorven familieleden, kerngegevens zoals:

  • Namen (zowel officiële en roepnamen)
  • Geboorte-, huwelijks-, en overlijdensdata en -plaatsen
  • Namen van partners en kinderen

Onze downloadbare toolkit helpt je om die gegevens overzichtelijk bij te houden. Heb je meer informatie over één persoon? Vul dan zeker de persoonsfiche in. Een gezinskaart stelt je in staat om een gezin binnen je familie dieper te onderzoeken. Onze toolkit bevat ook een kwartierstaat. Die is vergelijkbaar met een stamboom, maar richt zich uitsluitend op jouw directe voorouders. In een kwartierstaat ga je verticaal omhoog langs ouders, grootouders en overgrootouders. Zonder rekening te houden met broers, zussen, ooms, tantes of neven en nichten. Elke persoon wordt aangeduid met een ‘kwartiernummer’. Jij bent nummer 1!

Portret van Sone Mikaelian, die vertelt over haar versplinterde familiegeschiedenis.

Mijn familiegeschiedenis is versplinterd over verschillende landen. Dat loopt gelijk met de versplintering van mijn identiteit. In de zoektocht naar mijn familiegeschiedenis leer ik dingen over mijn familie, over mezelf én over de wereld. Genealogie is zo boeiend, het kleurt echt wie je bent. Het opent deuren en geeft je zin om er verder mee te gaan.

Sone Mikaelian (1994)
Met Armeense en Koerdische origine is de familiegeschiedenis van Sone een boeiend labyrint. 

2. Ga in gesprek met familieleden

Anekdotes, herinneringen en verhalen. Allemaal cruciaal voor je genealogische onderzoek. Knoop gesprekken aan met familieleden en kennissen van je familie over hun herinneringen aan het gezin waarin ze opgroeiden. Vraag je familieleden om de ontbrekende gegevens in jouw kwartierstaat aan te vullen. Vooral oudere verwanten kunnen unieke verhalen en inzichten bieden.

Vaak ontdek je waardevolle informatie waarvoor weinig of geen historische documenten beschikbaar zijn. Sommige gegevens zijn enkel mondeling overgeleverd. En door privacywetgeving zijn ze niet altijd toegankelijk in openbare archieven of databases.

Máár wees altijd kritisch en check de informatie met ander bronnen. Want het geheugen is niet perfect. Herinneringen vervagen of geraken door de tijd heen vervormd.

Tip: een goed gesprek komt het best tot zijn recht als je even de tijd neemt. Plan een rustig moment in en maak er een echt interview van. Zo ontstaat de kans om diepgaande verhalen te horen als deel van een mondelinge geschiedenis. Meer weten? Bekijk onze bronomschrijving met praktische tips over interviews!

Voorbeelden?

Portret van Kang Kyuhong als kind. Hij heeft een zonnebril op en een camera vast.

Via Google Translate en tolken leer ik mijn Koreaanse vader beter kennen. Hij vertelde me over mijn grootmoeder, die tijdens de Koreaanse Oorlog vluchtte naar Zuid-Korea. Haar vriend werd er vermoord, omdat hij als Noord-Koreaanse spion werd gezien. Daar wil ik graag meer over weten.

Kang Kyuhong (1983)
Kyuhong* werd door zijn Belgische ouders geadopteerd uit Zuid-Korea toen hij 1 jaar was. Bijna 20 jaar later keerde hij terug en leerde zijn Koreaanse ouders kennen via de organisatie die zijn adoptie regelde.

*In Korea komt de familienaam eerst. In dit geval is Kang de familienaam en Kyuhung de voornaam.

Portret van Hanane Llouh, die vertelt over haar ervaring met familieverhalen en familiegeschiedenis.

Mijn familie komt uit een klein dorpje in Noord-Marokko, waar geen echte schriftcultuur is. Verhalen zijn daarom des te belangrijker. Mijn grootouders praten niet graag over het verleden. Maar door aan te dringen, heb ik veel ontdekt. Zo toonden ze me de grot waar de lokale bevolking zich verschool tijdens de bombardementen door de Spanjaarden, van de jaren 1920 tot de onafhankelijkheid in 1956.

Lees het volledige interview met Hanane.

Hanane Llouh
Hanane werd nieuwsgierig naar haar familiegeschiedenis nadat haar grootvader overleed.

3. Duik in je familiearchief

Elke familie verzamelt door de jaren heen waardevol materiaal dat van generatie op generatie wordt doorgegeven. Dat ‘familiearchief’ of ‘papieren geheugen’ wordt soms zorgvuldig bewaard. Maar bevindt zich even goed in koekendozen, blikken trommels en kartonnen dozen op een stoffige zolder.

Welke pareltjes kan je zoal vinden in je familiearchief?

Een voorbeeld?

Hilde (1954) klaarde samen met haar schoonzus An een enorme klus: ze digitaliseerden alle oude foto's en dia's uit het familiearchief. An gebruikte een Canon CanoScan LiDE 120 voor de foto’s. Hilde een Epson Perfection V550 Photo voor de dia's.

Portret van Hilde Coppens, die over de digitalisering van de foto's en dia's in haar familiearchief spreekt.

Een tip: noteer altijd de datum en wie er op de foto te zien is. Het zou je verbazen hoe snel zo'n details vervagen. De scans werden met de ganse familie gedeeld, en de mooiste werden op het familiefeest samen bekeken. Een uniek moment!

Hilde Coppens

4. Laat grafstenen getuigen

Op de reis door je familiegeschiedenis mag een bezoekje aan de begraafplaats van je voorouders niet ontbreken. Je vindt er niet alleen informatie over geboorte- en overlijdensdata van je verwanten, maar ook de laatste rustplaats zelf onthult meer dan je zou vermoeden.

  • De grafsteen vertelt iets over de rijkdom en het zelfbeeld van je voorouders.
  • De keuze voor een specifieke begraafplaats kan wijzen op hun ideologische achtergrond.

Begraafplaatsen en graftekens hebben dus heel wat te vertellen! Wil je meer weten? Ontdek hoe graftekens jouw genealogisch onderzoek kunnen ondersteunen!

 

Klaar met stap 1?

Goed zo! In de volgende stap zoek je op het internet.

Ga naar stap 2